Κεντρική Φλεβική Γραμμή. Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Κεντρική φλεβική γραμμή ή κεντρικός φλεβικός καθετήρας είναι ένας ειδικός καθετήρας που εισάγεται σε μία μεγάλη φλέβα. Είναι μία μορφή φλεβικής πρόσβασης που μπορεί να μείνει για εβδομάδες ή μήνες στον ασθενή ο οποίος συνεχίζει την καθημερινότητά του με αυτόν και εκτός νοσοκομείου.
Η επιλογή του είδους κεντρικού φλεβικού καθετήρα που θα τοποθετηθεί εξαρτάται από τον θεραπευτικό σκοπό της χρήσης.
Υπάρχει:
- κεντρικός φλεβικός καθετήρας με πολλούς αυλούς (Hickman)
- περιφερικά εισαγόμενος κεντρικός φλεβικός καθετήρας (PICC LINE)
- καθετήρας αιμοκάθαρσης
- εμφυτεύσιμος καθετήρας (port)
Στις μέρες μας είναι πλέον η πιο ανώδυνη και εύκολη λύση ειδικά για ασθενείς με δύσκολες φλέβες που χρειάζονται πχ τακτική αιμοληψία ή ενδοφλέβια (iv) χορήγηση φαρμάκων ή παρεντερική θρέψη ή χημειοθεραπεία. Τοποθετούνται ετησίως σε εκατομμύρια ασθενών παγκοσμίως και ενδείκνυται σε πλήθος ιατρικών καταστάσεων.
Οι ενδείξεις για την εφαρμογή κεντρικής φλεβικής γραμμής είναι:
- Χημειοθεραπεία
- Συχνές αιμοληψίες
- Μετάγγιση αίματος
- Αδυναμία τοποθέτησης περιφερικού φλεβοκαθετήρα
- Ταχεία χορήγηση μεγάλου όγκου υγρών και παραγόντων αίματος σε επείγουσες καταστάσεις
- Καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση
- Τοποθέτηση ενδοκάρδιου βηματοδότη
- Χορήγηση ολικής παρεντερικής διατροφή
- Χορήγηση φαρμάκων ή διαλυμάτων που ερεθίζουν περιφερικές φλέβες (αντιβιοτικά, ενδοφλέβια iv διαλύματα)
- Αιμοκάθαρση
- Πλασμαφαίρεση
- Μακροχρόνια χορήγηση φαρμάκων
- Παρακολούθηση κεντρικής φλεβικής πίεσης
Οι αντενδείξεις για την τοποθέτηση κεντρικής φλεβικής γραμμής είναι:
- Πρόσφατη θρομβόλυση
- Έγκαυμα, λοίμωξη ή τραύμα στην περιοχή
- Θρόμβωση της φλέβας
- Πιθανός τραυματισμός άνω κοίλης φλέβας
Οι επιπλοκές από την τοποθέτηση κεντρικής φλεβικής γραμμής μπορεί να είναι τρώση αρτηρίας, πνευμοθώρακας, αιμάτωμα, αποτυχία στο καθετηριασμό του σωστού αγγείου, μόλυνση, θρομβοφλεβίτιδα, μετατόπιση του καθετήρα, κάταγμα του καθετήρα, απόφραξη του καθετήρα κ.α.
Είναι φανερό πως η διαχείριση και η σωστή λειτουργία της κεντρικής φλεβικής γραμμής απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και έμπειρο προσωπικό, ειδικά καταρτισμένο που να τηρεί πιστά τα πρωτόκολλα και τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες.
Παράλληλα πρέπει να δίνεται προσοχή στην αλλαγή συσκευών έγχυσης, την τακτική αλλαγή επιθεμάτων και την διατήρηση της βατότητας του καθετήρα.
Στους ίδιους τους ασθενείς προτείνεται επίσης ο περιορισμός των δραστηριοτήτων που μπορούν να βλάψουν την σωστή λειτουργία και τοποθέτηση του κεντρικού φλεβικού καθετήρα (πχ. απότομες δυνατές κινήσεις).
Σε κάθε περίπτωση, για την πρόληψη των λοιμώξεων, είναι απαραίτητη η σωστή αντισηψία και η καθημερινή επίβλεψη και αξιολόγηση του κεντρικού φλεβικού καθετήρα.
